Sistem Programlama ve Uygulama Programlama

[savasabd]

Abdullah Bey buradan devam edelim.Programlama konusunda kaynakların arttığında hem fikirim fakat bunların hepsi uygulama programlama ile ilgili.Yani örneğin android programlamayla yada veri tabanı programlamayla ilgili oldukça fazla kaynak var.Fakat veritabanı yazımıyla ilgili kaynak var mı? Ben hiç görmedim siz biliyorsanız söyleyin.Yani sistem programlama ile ilgili kitap yada diğer kaynaklar bir elin parmağını geçmez.Araştırmacı uygulama programlayıcısı olmaz mı olur ama o kendisine verilmiş olanın ötesine geçemez ki biz de geçemiyoruz zaten.Biz inşaat alanında iyiyiz ama gel gör ki bizim ürettiğimiz bir tane beton mikseri ,vinç vs yok.Kernel yazımıyla ilgili adamlar kütük kadar kitaplar yazmışken bizde çevirisi bile olmadığı gibi internette bulacağınız doğru dürüst tek bir kaynak yok.Biz yazılımcılara ingilizce öğren diyoruz(ki öğrenmeliler de ) ama yazılımın gelişmesi için önce Türkçe kaynağı arttırabiliriz.Neticede programlama dili ingilizce olsa da olup olanı hepsi 100 kelimeyi geçmez.Yani biz Aprupa'nın bir zamanlar yaptığı gibi yoğun bir çeviri faaliyetine girmeliyiz programlamada,özellikle de sistem programlama da.

[Abdullah ILGAZ]

Savaş Bey,

Şimdi daha net anlaşıldı durum. Bir önceki konu üzerinde soru soran arkadaşımızın uygulama programcılığı alanındaki soruları ve bu soruların üstesinden nasıl gelebileceği üzerine bir içerik girdisi yaptım, (diğer arkadaşlarla birlikte) yaptık.

Sizin bahsetmiş olduğunuz şey tamamen bu işin özüne inmek. Tabiri caizse Delphi ile uygulama geliştirmek değil, Delphi geliştirmek.

Bunun için sizinde doğru tespit ettiğiniz gibi kaynak eksikliğimiz var. Ancak tüm kaynak eksikliğimiz basılı yada görsel materyallerden ibaret değil. Yazılımcı da bir kaynak türüdür ve şuan ihtiyaç duyduğumuz en büyük kaynak eksikliği yazılımcıdır. Şayet yazılımcı miktarı artış gösterirse, bu alan üzerine yoğunlaşacak kişi adedi artacağı gibi, arz-talep kendi dengesini oluşturarak ülkemizde ve Türkçe olarak bir şeyleri oluşturma çabası içine gireceğiz.

Birçok üniversitenin elektrikli araba projesi gündeme geliyor. Hatta bir kaç kez lise de görmüştüm haberlerde. Sizce bu ne ile alakalı? Tabii ki toplumu hazırlamak, buna ihtiyaç olduğunu göstermek ve hissettirmek. Sonra birkaç dünya devi çıkıyor ve üretiyor. Bizler de hemen bu alanda çalışmalara koyuluyoruz.

Hackathon tarzı çalışmaların tamamı programlamayı öğretmek ve sevdirmek üzerine planlanıyor. Söylediğiniz şeyleri geliştirme ile alakalı eğitim videolarımızın olmadığı, onları üretmediğimiz anlamına gelmez. Ancak bunu son kullanıcının üretmesi de çok sağlıklı değildir. Yine de; sistem üzerine odaklanıp, üç-beş kafadar bir araya gelip bir kernel yazma eylemine girmeli.

Bunu Türkçe kaynaklarla şuanda yapamayız, doğrusunuz. Ancak kernel yazmayı kafaya almış birisi, İngilizce bir kaynağa da ihtiyaç duymadan, doğrudan ters mühendislik yada varolan açık kaynaklı kernel kodlarını inceleyerek, onları çatallayıp (github diliyle) kendine göre üzerinde satır satır değişikliğe gidip kurcalayabilir.

Bununla ilgili olarak Kali üzerinde MetaSploit framework'ün kodlarını inceleyerek çeşitli özelleştirmeleri yapmıştım. Mesela framework'ü aktif ettiğinizde gelen ekranlarda Türkçe mesajlar vermek, menü ve kısayolları düzenlemek gibi şeyler. Bunlar tamamen şahsi ilgi ve alakamdan kaynaklandı. Hiçbir yerde İngilizce olarak dahi "acaba şunu nasıl düzeltirim" arayışına girmeden, sadece open bir sistem olduğunu bilmek bunu yapmam için yeterliydi.

Zaten Open source'un temel mantalitesi bunun üzerine kurulu değil mi Savaş Bey? Ben mi yanlış biliyorum, yoksa hedeflenen şey bu mu?

Sizin yakındığınız şeyler doğru ancak unutmayın ki kişi kendisini bile bazen dinlemiyor. Hatta kişi kendisinin doktorudur söylemi dilimizde yaygın olduğu halde, insanlar kendileri için birilerinin seferber olmasını arzuluyor. Peki sizce bu ne kadar uygun? Yani kendisi için mücadele etmeyen birisi başkası için nasıl mücadele verebilir?

Burada tamamen kişinin (yazılımcının) kendi iradesi ve hedefleri söz konusu. Bu hedef doğrultusunda ilerleyebilir, daha büyük şeyler başarabilir. Bence kernel işine ve işletim sistemi işine bir el atın. Hatta buna da bir isim verin. DelphiCan'a günlük rapor tutarak gelişmelerinizi yazın. Gün 1'den başlayıp bir işletim sisteminin nasıl yazılacağı ile ilgili neler yaptığınızı, araştırmalarınızın sizi nereye götürdüğünü, ulaştıklarınızı ve planlarınızı yazın. İlla kesin mutlak sonuç olmasın. Sadece bu yönde yapacağınız araştırma faaliyetleriniz ve eğer imkanınız olursa kodlamaya başlayışınızı detaylıca anlatabilirsiniz. Ne dersiniz? Bir ilk yapmaya hazır mısınız?

[savasabd]

(05-12-2017, Saat: 22:36)Abdullah ILGAZ Adlı Kullanıcıdan Alıntı: Savaş Bey,

Şimdi daha net anlaşıldı durum. Bir önceki konu üzerinde soru soran arkadaşımızın uygulama programcılığı alanındaki soruları ve bu soruların üstesinden nasıl gelebileceği üzerine bir içerik girdisi yaptım, (diğer arkadaşlarla birlikte) yaptık.

Sizin bahsetmiş olduğunuz şey tamamen bu işin özüne inmek. Tabiri caizse Delphi ile uygulama geliştirmek değil, Delphi geliştirmek.

Bunun için sizinde doğru tespit ettiğiniz gibi kaynak eksikliğimiz var. Ancak tüm kaynak eksikliğimiz basılı yada görsel materyallerden ibaret değil. Yazılımcı da bir kaynak türüdür ve şuan ihtiyaç duyduğumuz en büyük kaynak eksikliği yazılımcıdır. Şayet yazılımcı miktarı artış gösterirse, bu alan üzerine yoğunlaşacak kişi adedi artacağı gibi, arz-talep kendi dengesini oluşturarak ülkemizde ve Türkçe olarak bir şeyleri oluşturma çabası içine gireceğiz.

Birçok üniversitenin elektrikli araba projesi gündeme geliyor. Hatta bir kaç kez lise de görmüştüm haberlerde. Sizce bu ne ile alakalı? Tabii ki toplumu hazırlamak, buna ihtiyaç olduğunu göstermek ve hissettirmek. Sonra birkaç dünya devi çıkıyor ve üretiyor. Bizler de hemen bu alanda çalışmalara koyuluyoruz.

Hackathon tarzı çalışmaların tamamı programlamayı öğretmek ve sevdirmek üzerine planlanıyor. Söylediğiniz şeyleri geliştirme ile alakalı eğitim videolarımızın olmadığı, onları üretmediğimiz anlamına gelmez. Ancak bunu son kullanıcının üretmesi de çok sağlıklı değildir. Yine de; sistem üzerine odaklanıp, üç-beş kafadar bir araya gelip bir kernel yazma eylemine girmeli.

Bunu Türkçe kaynaklarla şuanda yapamayız, doğrusunuz. Ancak kernel yazmayı kafaya almış birisi, İngilizce bir kaynağa da ihtiyaç duymadan, doğrudan ters mühendislik yada varolan açık kaynaklı kernel kodlarını inceleyerek, onları çatallayıp (github diliyle) kendine göre üzerinde satır satır değişikliğe gidip kurcalayabilir.

Bununla ilgili olarak Kali üzerinde MetaSploit framework'ün kodlarını inceleyerek çeşitli özelleştirmeleri yapmıştım. Mesela framework'ü aktif ettiğinizde gelen ekranlarda Türkçe mesajlar vermek, menü ve kısayolları düzenlemek gibi şeyler. Bunlar tamamen şahsi ilgi ve alakamdan kaynaklandı. Hiçbir yerde İngilizce olarak dahi "acaba şunu nasıl düzeltirim" arayışına girmeden, sadece open bir sistem olduğunu bilmek bunu yapmam için yeterliydi.

Zaten Open source'un temel mantalitesi bunun üzerine kurulu değil mi Savaş Bey? Ben mi yanlış biliyorum, yoksa hedeflenen şey bu mu?

Sizin yakındığınız şeyler doğru ancak unutmayın ki kişi kendisini bile bazen dinlemiyor. Hatta kişi kendisinin doktorudur söylemi dilimizde yaygın olduğu halde, insanlar kendileri için birilerinin seferber olmasını arzuluyor. Peki sizce bu ne kadar uygun? Yani kendisi için mücadele etmeyen birisi başkası için nasıl mücadele verebilir?

Burada tamamen kişinin (yazılımcının) kendi iradesi ve hedefleri söz konusu. Bu hedef doğrultusunda ilerleyebilir, daha büyük şeyler başarabilir. Bence kernel işine ve işletim sistemi işine bir el atın. Hatta buna da bir isim verin. DelphiCan'a günlük rapor tutarak gelişmelerinizi yazın. Gün 1'den başlayıp bir işletim sisteminin nasıl yazılacağı ile ilgili neler yaptığınızı, araştırmalarınızın sizi nereye götürdüğünü, ulaştıklarınızı ve planlarınızı yazın. İlla kesin mutlak sonuç olmasın. Sadece bu yönde yapacağınız araştırma faaliyetleriniz ve eğer imkanınız olursa kodlamaya başlayışınızı detaylıca anlatabilirsiniz. Ne dersiniz? Bir ilk yapmaya hazır mısınız?

Yani diyorsunuz ki şikayet etme yap.Haklısınız.Sizin dediğiniz hedeflere ulaşabilir miyim ? Bilmiyorum, ama ilerde neden olmasın?Şimdilik ben küçük küçük gidiyorum.Özellikle Assembly dilinde kaynak sayısı az,olanlar da özellikle yeni başlayanlar için çok anlaşılır değil açıkçası. Assembly Programming Tutorial buradaki anlatım hoşuma gitti,biraz eski ama temel için oldukça iyi.Ben de çevireyim dedim, çok az kaldı bitirmek üzereyim,bitirince forumda yayınlayacağım,öyle ya işletim sistemi için,hem assembly'e hem de elemana ihtiyacımız olacak değil mi?

[serhatil]

Bu işlerin sonu gelmez,hep yarım kalır.Yorma bu yüzden kendini bıyıklı kardeşim.

[Abdullah ILGAZ]

Sistem programlama, uygulama programlama üzerine bildiğimiz tüm prensip ve literatürü bünyesinde barındırsa da, başlı başına farklı meselelere, daha fazla el ile işlem yapmaya, daha zorlayıcı geliştirme ortamlarına, koşullara ve mücadelelere bizi sürükler.

Başlangıç oluşturması adına, bir distro üzerinden özelleştirme ile başlangıç yapılacak bir proje için haftada 7 saat üzerinde çalışabileceğimi duyurmaktan memnun olurum.

[ismailkocacan]

(05-12-2017, Saat: 23:12)serhatil Adlı Kullanıcıdan Alıntı: Bu işlerin sonu gelmez,hep yarım kalır.Yorma bu yüzden kendini bıyıklı kardeşim.

Destek olup motive edeceğinize, aksini yapıyorsunuz.Teknoloji üretimi şöyle bir kenara dursun, önce kafa yapısını değiştirmek lazım.

---

(05-12-2017, Saat: 22:54)savasabd Adlı Kullanıcıdan Alıntı:

(05-12-2017, Saat: 22:36)Abdullah ILGAZ Adlı Kullanıcıdan Alıntı: Savaş Bey,

Şimdi daha net anlaşıldı durum. Bir önceki konu üzerinde soru soran arkadaşımızın uygulama programcılığı alanındaki soruları ve bu soruların üstesinden nasıl gelebileceği üzerine bir içerik girdisi yaptım, (diğer arkadaşlarla birlikte) yaptık.

Sizin bahsetmiş olduğunuz şey tamamen bu işin özüne inmek. Tabiri caizse Delphi ile uygulama geliştirmek değil, Delphi geliştirmek.

Bunun için sizinde doğru tespit ettiğiniz gibi kaynak eksikliğimiz var. Ancak tüm kaynak eksikliğimiz basılı yada görsel materyallerden ibaret değil. Yazılımcı da bir kaynak türüdür ve şuan ihtiyaç duyduğumuz en büyük kaynak eksikliği yazılımcıdır. Şayet yazılımcı miktarı artış gösterirse, bu alan üzerine yoğunlaşacak kişi adedi artacağı gibi, arz-talep kendi dengesini oluşturarak ülkemizde ve Türkçe olarak bir şeyleri oluşturma çabası içine gireceğiz.

Birçok üniversitenin elektrikli araba projesi gündeme geliyor. Hatta bir kaç kez lise de görmüştüm haberlerde. Sizce bu ne ile alakalı? Tabii ki toplumu hazırlamak, buna ihtiyaç olduğunu göstermek ve hissettirmek. Sonra birkaç dünya devi çıkıyor ve üretiyor. Bizler de hemen bu alanda çalışmalara koyuluyoruz.

Hackathon tarzı çalışmaların tamamı programlamayı öğretmek ve sevdirmek üzerine planlanıyor. Söylediğiniz şeyleri geliştirme ile alakalı eğitim videolarımızın olmadığı, onları üretmediğimiz anlamına gelmez. Ancak bunu son kullanıcının üretmesi de çok sağlıklı değildir. Yine de; sistem üzerine odaklanıp, üç-beş kafadar bir araya gelip bir kernel yazma eylemine girmeli.

Bunu Türkçe kaynaklarla şuanda yapamayız, doğrusunuz. Ancak kernel yazmayı kafaya almış birisi, İngilizce bir kaynağa da ihtiyaç duymadan, doğrudan ters mühendislik yada varolan açık kaynaklı kernel kodlarını inceleyerek, onları çatallayıp (github diliyle) kendine göre üzerinde satır satır değişikliğe gidip kurcalayabilir.

Bununla ilgili olarak Kali üzerinde MetaSploit framework'ün kodlarını inceleyerek çeşitli özelleştirmeleri yapmıştım. Mesela framework'ü aktif ettiğinizde gelen ekranlarda Türkçe mesajlar vermek, menü ve kısayolları düzenlemek gibi şeyler. Bunlar tamamen şahsi ilgi ve alakamdan kaynaklandı. Hiçbir yerde İngilizce olarak dahi "acaba şunu nasıl düzeltirim" arayışına girmeden, sadece open bir sistem olduğunu bilmek bunu yapmam için yeterliydi.

Zaten Open source'un temel mantalitesi bunun üzerine kurulu değil mi Savaş Bey? Ben mi yanlış biliyorum, yoksa hedeflenen şey bu mu?

Sizin yakındığınız şeyler doğru ancak unutmayın ki kişi kendisini bile bazen dinlemiyor. Hatta kişi kendisinin doktorudur söylemi dilimizde yaygın olduğu halde, insanlar kendileri için birilerinin seferber olmasını arzuluyor. Peki sizce bu ne kadar uygun? Yani kendisi için mücadele etmeyen birisi başkası için nasıl mücadele verebilir?

Burada tamamen kişinin (yazılımcının) kendi iradesi ve hedefleri söz konusu. Bu hedef doğrultusunda ilerleyebilir, daha büyük şeyler başarabilir. Bence kernel işine ve işletim sistemi işine bir el atın. Hatta buna da bir isim verin. DelphiCan'a günlük rapor tutarak gelişmelerinizi yazın. Gün 1'den başlayıp bir işletim sisteminin nasıl yazılacağı ile ilgili neler yaptığınızı, araştırmalarınızın sizi nereye götürdüğünü, ulaştıklarınızı ve planlarınızı yazın. İlla kesin mutlak sonuç olmasın. Sadece bu yönde yapacağınız araştırma faaliyetleriniz ve eğer imkanınız olursa kodlamaya başlayışınızı detaylıca anlatabilirsiniz. Ne dersiniz? Bir ilk yapmaya hazır mısınız?

Yani diyorsunuz ki şikayet etme yap.Haklısınız.Sizin dediğiniz hedeflere ulaşabilir miyim ? Bilmiyorum, ama ilerde neden olmasın?Şimdilik ben küçük küçük gidiyorum.Özellikle Assembly dilinde kaynak sayısı az,olanlar da özellikle yeni başlayanlar için çok anlaşılır değil açıkçası. Assembly Programming Tutorial buradaki anlatım hoşuma gitti,biraz eski ama temel için oldukça iyi.Ben de çevireyim dedim, çok az kaldı bitirmek üzereyim,bitirince forumda yayınlayacağım,öyle ya işletim sistemi için,hem assembly'e hem de elemana ihtiyacımız olacak değil mi?

Hocam reverse-engineering-reference-manual isimli bir dokümanda var.

[Tuğrul HELVACI]

Sistem programlamanın önemini; tüm devlet sırlarımız ifşa olduğunda, füze savunma sistemlerimiz çalışmadığında, atılan güdümlü bir füze hedef değiştirip kendi topraklarımızı vurduğunda, savunma yada saldırı için uçaklarımız havalanamadığında, radarlarda dost unsurları düşman olarak gördüğümüzde, bütün kişisel sırlarımız ayyuka çıktığında ..... anlayacağız sanırım.

Kesinlikle sistem programlama ile ilgilenen, düşük seviye programlamaya gönül veren insanların artması gerekiyor. Ama bundan da önce, bunun bir devlet politikası olması gerekiyor. İşletim sistemleri, Device driverlar, hafıza mimarileri vb. ile ilgili ne kadar ciddi ve kayda değer kitap var ise hepsinin yalın ve temiz bir dil ile Türkçe'ye kazandırılması gerekiyor öncelikle. Ben eminim ki, bu çevirme sürecinden sonra herşey çok farklı bir boyut alacaktır.

 Kısa bir zaman önce sayın cumhurbaşkanımıza iletmesi adına bazı kitapların listesini Fesih Bey'e sunma arzusunda idim. Ama, maalesef Fesih Bey cumhurbaşkanımız ile aynı ortamda olamadı çeşitli nedenlerden ötürü. Keşke kendisi ile konuşabilme imkanımız olsaydı da düşük seviye programlama için önerilerimizi aktarabilseydik.

 Müteaddit defalar, elime her fırsat geçtiğinde, bıkmadan usanmadan, yorulmadan tüm arkadaşlarımı düşük seviye programlamaya teşvik ediyorum. Ancak, pek başarılı olabildiğim söylenemez.

Birgün, düşük seviye ile ilgilenen arkadaşlarımızın sayısı artacak bundan eminim; ama umarım çok geç olmadan bu gerçekleşebilir.

[klavye]

Düşük seviye programlamaya ben dahil sanırım hepimizin ilgilisi vardir. O gizemi cozmek en azindan icine dalmayi bir çoğumuz istiyoruzdur. Sorun donup dolasip Turkce kaynak sıkıntısına ve nereden baslayacagımız noktasında dugumlenip kaliyor.
Database yapısı nasildir? İsletim sistemi nasıl calisiyor? Bu isler arka planda nasil yuruyor gibi konuları anlamak için ara sıra asiri heveslenip google'a soruyorum. Derinlemesine anlatan Turkce dokuman sıkıntısı bir sure sonra insanin hevesini kiriyor. (Yeterli ingilizce olmayınca cevirilerle bir yere kadar oluyor)

[Abdullah ILGAZ]

(06-12-2017, Saat: 09:59)Tuğrul HELVACI Adlı Kullanıcıdan Alıntı: Sistem programlamanın önemini; tüm devlet sırlarımız ifşa olduğunda, füze savunma sistemlerimiz çalışmadığında, atılan güdümlü bir füze hedef değiştirip kendi topraklarımızı vurduğunda, savunma yada saldırı için uçaklarımız havalanamadığında, radarlarda dost unsurları düşman olarak gördüğümüzde, bütün kişisel sırlarımız ayyuka çıktığında ..... anlayacağız sanırım.

Kesinlikle sistem programlama ile ilgilenen, düşük seviye programlamaya gönül veren insanların artması gerekiyor. Ama bundan da önce, bunun bir devlet politikası olması gerekiyor. İşletim sistemleri, Device driverlar, hafıza mimarileri vb. ile ilgili ne kadar ciddi ve kayda değer kitap var ise hepsinin yalın ve temiz bir dil ile Türkçe'ye kazandırılması gerekiyor öncelikle. Ben eminim ki, bu çevirme sürecinden sonra herşey çok farklı bir boyut alacaktır.

 Kısa bir zaman önce sayın cumhurbaşkanımıza iletmesi adına bazı kitapların listesini Fesih Bey'e sunma arzusunda idim. Ama, maalesef Fesih Bey cumhurbaşkanımız ile aynı ortamda olamadı çeşitli nedenlerden ötürü. Keşke kendisi ile konuşabilme imkanımız olsaydı da düşük seviye programlama için önerilerimizi aktarabilseydik.

 Müteaddit defalar, elime her fırsat geçtiğinde, bıkmadan usanmadan, yorulmadan tüm arkadaşlarımı düşük seviye programlamaya teşvik ediyorum. Ancak, pek başarılı olabildiğim söylenemez.

Birgün, düşük seviye ile ilgilenen arkadaşlarımızın sayısı artacak bundan eminim; ama umarım çok geç olmadan bu gerçekleşebilir.

Tuğrul abime ek olarak;

Stuxnet'in sızdırılmasından sonra birimlerde herhangi bir olağandışı durumun gözlemlenememesinin en temelinde yatan unsur yine düşük seviye programlamadır. Şayet sistem ekranlarının görüntülendiği fotoğraflar sızdırılmasaydı belki zor bulunurdu ama yine de bir şekilde bulunabilirdi. Geriye kalan tek şey bu bilgiler eşliğinde çekirdek kodlara erişip tüm denetimi ellerine almaları olasıdır. Kritik olan her sistemin temellerine kadar inip, orada neler olup bittiğini bilmemiz gerekir. Aksi takdirde kontrolümüzde olmayan, bilmediğimiz hiçbir şey bizim değildir.

[ozcanm]

(06-12-2017, Saat: 09:59)Tuğrul HELVACI Adlı Kullanıcıdan Alıntı: Sistem programlamanın önemini; tüm devlet sırlarımız ifşa olduğunda, füze savunma sistemlerimiz çalışmadığında, atılan güdümlü bir füze hedef değiştirip kendi topraklarımızı vurduğunda, savunma yada saldırı için uçaklarımız havalanamadığında, radarlarda dost unsurları düşman olarak gördüğümüzde, bütün kişisel sırlarımız ayyuka çıktığında ..... anlayacağız sanırım.

 Başka türlü anlatılamazdı Hocam. Eğitim alanında yapılan tüm yorum ve sohbetlerde bunu dile getiriyorum. Eğitim sistemimize Yazılım dersi biran önce temelden eklenmeli.Seçmeli ders olmamalı. Buradaki müfradat hazırlanırken hemen kodlamanın temellerine yada eğitimine başlanmamalı. Öncelik olarak, Programlama ile yapılabilecekler olumlu ve olumsuz herşey bir animasyon ya da çizgi film olabilir çocuklara gösterilmeli, sevdirilmeli ve daha sonra bu alanda istekli ve yetenekli öğrenciler tespit edilerek, özel bir eğitim gurubuna dahil edilebilir. Bir odaya kapatılıp orada eğitilsin gibi bir algı oluşmasın lütfen. Sosyal imkanlar ve faaliyetler normal düzeyde olmalı, bu alandaki eğitim farklılaştırılmalı. Belirli bir yaştan sonra birşeyler öğrenmek biraz zor oluyor. Anlamak, yorumlamak daha kolay olsada dahi yeterli değil. Uzay Oyunları Ender's Game filmi çocuklar ile yetişkinler arasındaki farkı çok iyi ifade eden bir film, konusu itibari ile.

 Şöyle de bir gerçek var, iş sadece kodlamayı öğrenmekle bitmiyor maalesef, kendi donanımımızı Çip ( İngilizce Chip) üretiminide yapabiliyor olmamız gerekiyor.